نمك از كجا مي‌آيد؟

نمك يكي از متداول‌ترين و در عين حال بحث برانگيزترين مواد روي زمين است؛ بدون آن نمي‌توان زندگي كرد و زيادي آن هم باعث مرگ مي‌شود. در گذشته بسيار گرانقيمت بوده ولي امروزه چندان بهايي ندارد و سهم عمده‌ي آن صرف مصارف صنعتي مي‌شود. در غذايي كه مي‌خوريم، در اقيانوس‌ها و درون بدن‌مان حضور دارد… اما از كجا مي‌آيد؟

در واقع نمك يك ماده‌ي معدني متشكل از سديم كلريد (NaCl) است. در حالت طبيعي‌اش سنگ نمك و يا هاليت نام دارد. نمك براي تغذيه‌ي تمام پستانداران، به ويژه انسان، به شدت مهم است. يد (يك عنصر ثانويه كه معمولا در نمك خوراكي يافت مي‌شود) يك ريز مغذي مهم براي انسان‌ها است و كمبود آن باعث به وجود آمدن مشكلات بيشمار هورموني مي‌شود

ه همين دليل، از پيش از دوران باستان بسيار مورد استفاده قرار گرفت. اولين شواهد استخراج نمك (با جوشاندن آب چشمه) از روماني به دست آمده است، و هم چنين شواهدي از كارهاي نمكي در همان زمان در چين هم وجود دارد. نمك به شدت براي چيني‌ها، عرب‌‌ها، روميان و يونانيان باارزش بود. در واقع برخي اوقات حقوق سربازان رومي با نمك پرداخته مي‌شد. در كشورهاي ساحلي، منبع با جوشاندن آب اقيانوس قابل دسترس بود، اما در كشورهاي قاره‌اي منبع مورد مناقشه‌اي بود. ممكن است باورتان نشود، اما جنگ‌هايي هم حتي بر سر نمك سرمي‌گرفتند

اما امروزه اصلا براي نمك ارزش قائل نيستيم! فقط آن را مي‌خوريم، بدون اينكه توجهي به آن بكنيم.. اما واقعا نمك از كجا مي‌آيد؟

امروزه منبع عمده‌ي نمك آب دريا است؛ در واقع آب دريا يك منبع نامتناهي نمك است. دو روش اصلي براي استخراج نمك وجود دارد، يكي از آب دريا و ديگري از اعماق زمين. راه‌هاي اصلي به دست آوردن نمك به شرح زيرند:

• استخراج محلول: در استخراج محلول روي منابع نمك چاه كنده شده و آب تازه به آنها تزريق مي‌شود تا نمك را در خود حل كند. سپس نمك محلول به بيرون كشيده مي‌شود و براي تبخير به كارخانه‌هاي مخصوص منتقل مي‌شود؛ اكثر نمك مصرفي ما از اين طريق به دست مي‌آيد.
• تبخير خورشيدي: اين روش ساده‌تر و سنتي‌تر به دست آوردن نمك است. كافي است كه وظيفه‌ي تبخير را به عهده‌ي خورشيد و باد بگذاريد و از نمك باقي مانده استفاده كنيد. اما از اين روش سالي يكبار كه نمك به غلظت خاصي برسد و در آب و هواهاي به خصوص (دماي بالا و بارش كم، مانند مناطق مديترانه‌اي) استفاده مي‌شود.
• استخراج عميق محوري: نمك را مانند هر ماده‌ي معدني ديگر از معدن استخراج مي‌كنند. معدن‌هاي نمك در زير لايه‌هاي قديمي كف دريا وجود دارد و مي‌توان آن را استخراج و پردازش كرد.
• روش دستي: در برخي نواحي به قدري در كف دريا و يا درياچه نمك وجود دارد كه مي‌توان آن را به صورت دستي استخراج كرد.